13. cüz, Yusuf Suresi’nin 53. ayetiyle başlar; bu cüz Yusuf Suresi’nin kalan kısmını, ardından Ra’d ve İbrahim surelerinin tamamını içerir. Böylece cüzün teması Yusuf kıssasının sonuç bölümüyle tevhid, nübüvvet ve toplumsal ahlak ekseninde devam eder.
Medine mushaf tertibinde 13. cüzün başlangıcı sayfa 242’de görülür ve ilk pasaj Yusuf 12/53-63 aralığıdır. Bu konumlandırma, 12. cüzün Yusuf 52’de bittiğini ve 13. cüzün 53. ayetle açıldığını teyit eder.
13 Cüzün İlk Ayeti Hangi Surede Geçer?
13 cüzün ilk ayeti Yusuf Suresi’nde, 12:53 numaralı ayettir ve “nefsin kötülüğü emretmesi” vurgusuyla cüzün giriş temasını belirler. Pasaj bağlamı itibarıyla Yusuf’un masumiyetinin ilanı ve ardından kral ile görüşmeye uzanan süreçte, nefs eğilimine dair evrensel bir ilke bildirilmektedir.
Müfessirlerin çoğunluğu 52-53. ayetlerdeki sözlerin Yusuf’a ait olduğunu belirtirken, azınlık bir görüş bunun Aziz’in eşinin itirafının devamı olabileceğini kaydeder; cumhurun tercihi Yusuf’a nispet yönündedir. Hemen sonrasında gelen 54-55. ayetlerde kralın Yusuf’u çağırması ve görevlendirilmesi anlatılarak, ayetin bağlamı pratik hayata yansıyan bir hikmetle tamamlanır
13 Cüzün İlk Ayetinin Türkçe Meali Ne Anlama Gelir?
“وَمَا أُبَرِّئُ نَفْسِي ۚ إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلَّا مَا رَحِمَ رَبِّي ۚ إِنَّ رَبِّي غَفُورٌ رَحِيمٌ”
“Ben nefsimi temize çıkarmam; çünkü nefs, Rabbimin merhameti olmadıkça, kötülüğü emreder; doğrusu Rabbim bağışlayandır, merhamet edendir.” (Diyanet İşleri meali).
Ayet, insanın öz denetimini merkeze alarak “nefs-i emmâre”nin tabiatını bildirir ve istisnanın Allah’ın rahmetine mazhar olanlarda tecelli ettiğini vurgular. Böylece kişisel sorumluluk ile ilahî merhametin dengesi kurulurken, istiğfar ve arınmanın kapısının açık olduğu güçlü bir üslupla ifade edilir.
Nefs tezkiyesi olmaksızın mutlak masumiyet iddiasının reddi, peygamber kıssası içindeki pedagojik bir uyarı olarak tüm müminlere yönelmiştir. Ayetin sonunda “Gafûr” ve “Rahîm” isimlerinin birlikte anılması, hatadan dönüş ve ıslah kapısının rahmetle desteklendiğine işaret eder.
Hizbul Bahr Duası Fazileti başlıklı makalemizi okumanızı tavsiye ediyoruz.
13 Cüzün İlk Ayeti Ne Zaman ve Nerede İndi?
Yusuf Suresi genel olarak Mekkî kabul edilir; bu sure, hicretten önce Mekke döneminde inmiş ve 13. cüzün ilk ayeti de bu dönem bağlamına dahildir. Mekkî oluşu, tevhid, sabır, tevekkül ve ahlaki arınma gibi erken dönem eğitim temalarının sure boyunca belirgin oluşuyla da uyumludur.
Cüzün bütünü (Yusuf’un son kısmı, Ra’d, İbrahim) ağırlıkla Mekkî nüzule mensup kabul edilerek bir dönem bütünlüğü sunar. Bu bütünlük, tarihsel bağlam ile içerik temasının birbirini destekler şekilde aktığını gösterir.
13 Cüzün İlk Ayeti Kaç Defa Okunur, Ne Zaman Etkisi Artar?
Sahih kaynaklarda 13. cüzün ilk ayeti için belirlenmiş bir tekrar sayısı bildirilmez; “41 kez” gibi rakamsal iddialar için sahih bir delil gösterilemez, zira genel kaide Kur’an okumanın her harfine on sevap olduğudur. Kur’an sûre ve ayetleriyle ilgili belirli sayıları dinin emri gibi görmek doğru değildir; belirli sayılarla okumaya dair mutlak zorunluluk ifade eden kesin bir nas bulunmadığı özellikle uyarı konusu edilmiştir.
Okumanın manevî tesiri, ihlas, huşu, tefekkür ve yaşama aktarma ile artar; zaman açısından dua ve zikir için müstesna kabul edilen vakitlerde tilavet ve niyazın bereketi hadislerle teşvik edilmiştir. Gecenin son üçte birinde ilahî icabet vurgusu ve farz namazlardan sonra duanın kabulüne dair rivayetler, okuma sonrasında yapılan dua ve tefekkürün bereketine işaret eder.
- Gecenin son üçte biri (tahaccud/seher öncesi) dua ve münacat için en faziletli vakitlerden kabul edilmiştir.
- Seher vakti, fecr-i sâdıktan önceki dilim olup istiğfar ve zikir için öne çıkarılan bir zaman aralığıdır.
- Farz namazlardan sonra yapılan duaların kabulüne dair teşvik, bu anları kıymetlendirmeyi önerir.
- Kur’an okumak günün her anında caizdir; kerahat vakitlerinde namaz kılınmasa da tilavet yapılabileceği belirtilmiştir.
13 Cüzün İlk Ayetinin Türkçe Meali Ne Anlama Gelir?
“وَمَا أُبَرِّئُ نَفْسِي ۚ إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلَّا مَا رَحِمَ رَبِّي ۚ إِنَّ رَبِّي غَفُورٌ رَحِيمٌ”
“Ben nefsimi temize çıkarmam; çünkü nefs, Rabbimin merhameti olmadıkça, kötülüğü emreder; doğrusu Rabbim bağışlayandır, merhamet edendir.”
Ayet, nefis terbiyesi ve ahlaki sorumluluk ekseninde, insanın kendini aklama eğilimine karşı uyarı niteliğinde bir denge kurar. Tefsirlerde bu beyanın Yusuf’un tevazu ve hakikate bağlılığını sergilediği, buna karşılık kurtuluşun ilahî merhametle mümkün olduğunun altını çizdiği vurgulanır.
